OmschrijvingFoliumzuur (vitamine B11) is een wateroplosbaar vitamine.
NaamFoliumzuur is ook bekend als vitamine B11 of folaat. In sommige landen noemen ze foliumzuur vitamine B9. In de voeding is foliumzuur van nature aanwezig in de vorm van tetrahydrofolaat-polyglutamaat. In supplementen, of bij toevoeging aan verrijkte voedingsmiddelen wordt de vorm pteroylmonoglutaminezuur (PMG) gebruikt.
Waar zit foliumzuur in?Foliumzuur komt van nature voor in groenten, vooral de groene soorten, volkorenproducten, brood, vlees en zuivel.
GezondheidseffectenFoliumzuur (vitamine B11) is nodig voor de groei en goede werking van het lichaam en voor de aanmaak van witte en rode bloedcellen.
Foliumzuur speelt een belangrijke rol bij de vroege ontwikkeling van het ongeboren kind. Foliumzuur draagt bij aan de vorming van het zenuwstelsel, dat vanaf de eerste dag na de bevruchting wordt aangelegd. Foliumzuur verkleint de kans op geboorteafwijkingen als het neurale-buisdefect (NBD) of open ruggetje, een hazenlip en open gehemelte.
Niet bewezen gezondheidseffectenSommige gezondheidseffecten die aan foliumzuur worden toegeschreven, zijn nog niet bewezen. Er is nog onvoldoende onderzoek gedaan of resultaten zijn niet eenduidig. Het gaat om hart- en vaatziekten, dikkedarmkanker, dementie en depressie.
Tekort foliumzuurEen ernstig tekort aan foliumzuur kan bloedarmoede, darmstoornissen, vermoeidheid en geboorteafwijkingen veroorzaken.
Teveel foliumzuurEr zijn geen aanwijzingen dat te veel foliumzuur uit de voeding schadelijk is. Dat is wel het geval voor het foliumzuur (PMG) dat in tabletten zit. Een hoge inname van PMG kan namelijk het opsporen van een vitamine B12-tekort moeilijker maken.
Aanbevolen hoeveelheden
Hoeveel foliumzuur heb je dagelijks nodig om gezond te blijven?
Categorie/leeftijd |
Dagelijkse aanbeveling van foliumzuur (microgram) |
6-11 maanden
|
60
|
1-3 jaar
|
85
|
4-8 jaar
|
150
|
9-13 jaar
|
225
|
14-17 jaar
|
300
|
18 jaar en ouder
|
300
|
Zwangere vrouwen
|
400
|
Vrouwen die borstvoeding geven
|
400
|
Bronnen: Volwassenen van 18 jaar en ouder: Gezondheidsraad 2018. Overige leeftijden, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven: Gezondheidsraad 2014.
|
Foliumzuur slikken bij zwangerschapAls je zwanger wil worden is het belangrijk om elke dag 400 microgram foliumzuur extra te slikken. Het maakt daarbij niet uit hoeveel foliumzuur je via het eten binnenkrijgt. Hiermee moet je ongeveer 4 weken voor de mogelijke bevruchting beginnen. Voor veel vrouwen is dat het moment dat ze stoppen met de anticonceptiepil. Er zijn tabletten verkrijgbaar met 400 microgram foliumzuur.
Na de tiende week van de zwangerschap is extra foliumzuur niet meer nodig. Als je pas laat weet dat je zwanger bent en je slikt daardoor langer foliumzuur dan het advies, is dat geen probleem. Het is niet schadelijk voor jou en je baby.
Ook als het maanden of jaren duurt voordat iemand zwanger is, is het goed om foliumzuur te blijven slikken volgens het advies.
Verrijkte voedingsmiddelenIn Nederland mag aan voedingsmiddelen foliumzuur worden toegevoegd, waarbij een maximaal verrijkingsniveau geldt van 100 microgram per 100 kilocalorieën. Het is niet om nodig deze producten te gebruiken. Om te voorkomen dat kinderen te veel foliumzuur binnenkrijgen adviseert de Gezondheidsraad verrijking alleen in een beperkt aantal producten toe te staan
Aanvaardbare bovengrensOmdat een teveel aan foliumzuur uit supplementen ervoor kan zorgen dat een vitamine B12-tekort niet ontdekt wordt, heeft de Europese Voedselveiligheid Autoriteit (EFSA) een aanvaardbare bovengrens voor foliumzuur uit supplementen vastgesteld.
Leeftijd (jaar) |
Aanvaardbare bovengrens foliumzuur (microgram per dag) |
1-3
|
200
|
4-6
|
300
|
7-10
|
400
|
11-14
|
600
|
15-17
|
800
|
18 jaar en ouder
|
1.000
|